انواع فیوز (فیوز HRC، فیوز ac)
در فیوزهای HRC (High Rupturing Capacity Fuses) یا فیوزهای زمان قطع بالا، جریان تحت شرایط عادی از المان فیوز عبور میکند.
انواع فیوز
در مقاله زیر، انواع فیوزها مورد بررسی قرار گرفته که به شرح زیر است:
فیوزهای DC
فیوزهای dc دارای ولتاژ DC ثابت و بالاتر از صفر است و با توجه به آنکه احتمال قوس الکتریکی بین سیم های ذوب شده وجود دارد، در نتیجه جلوگیری از سوختن فیوز غیرقابل اجتناب است. بنابراین، فاصله بین الکترودهای هادی فیوز dc بیشتر از سایر انواع فیوز است.
فیوزهای AC
در فیوزهای ac، جریان فیوز مدام در حال نوسان است و در نتیجه سیگنال متغیر می‌شود. به همین دلیل امکان ایجاد قوس الکتریکی فیوز کمتر رخ می‌دهد. پس نیازی نیست تا الکترودهای فیوز ac در فواصل بیشتری از هم قرار بگیرند.
فیوزهای قابل سیم کشی مجدد
فیوزهای نوع کیت-کت یا فیوز قابل سیم کشی مجدد، نوعی از فیوزهای ولتاژ پایین LV fuses هستند. این فیوزها به طور معمول در سیم کشی خانه ها، صنعت های کوچک یا سایر کاربردهای جریان کم به کار می‌رود.
فیوزهای قابل سیم کشی مجدد شامل دو بخش اصلی هستند: پایه فیوز که شامل ترمینال ورودی و خروجی است، و دیگری حامل فیوز که المان فیوز را نگه می‌دارد. پایه فیوز معمولا از پورسلین (چینی) و المان فیوز از مس قلع شده، آلومینیوم و سر تشکیل شده است.
حامل فیوز می‌تواند به سادگی و بدون خطر برق گرفتگی یا شوک الکتریکی به پایه فیوز وصل یا از آن جدا کرد. هنگامی که فیوز به دلیل جریان بیش از حد بسوزد، به راحتی فیوز حامل جدا و سیم فیوز را جایگزین می‌کنیم. این جایگزینی مزیت اصلی فیوز قابل سیم کشی مجدد محسوب می‌شود.
فیوزهای نوع کاتریج یا فیوزهای کاملا محصور
همانطور که از نام این فیوزها مشخص است، فیوزهای کاتریج یا کاملا محصور شده، دارای ساختاری کاملا بسته با لینک فیوزها Fuse Links محصور در ظرف هستند. این نوع طراحی به حفظ قوس درون فیوز حتی با بروز سوختن فیوز،کمک میکند.
دسته بسیار پرکاربرد فیوزها شامل فیوزهای کاتریج Cartridge Fuses هستند که به انواع فیوزهای ولتاژ پایین (فیوز LV) ، فیوزهای ولتاژ بالا (فیوز HV) و فیوزهای میناتوری طبقه بندی می‌شوند. همچنین در طبقه بندی بالاتر این فیوزها به دو نوع فیوز کاتریج نوع D و فیوز کارتریج نوع Link هم تقسیم بندی می‌شوند.
فیوزهای کارتریج نوع D
این نوع از فیوزها شامل: کارتریج، پایه فیوز، کلاهک (Cap) و حلقه آداپتور است. کارتریج با المان فیوز در آن با کلاهک فیوز نصب شده و از طریق حلقه آداپتور به پایه فیوز وارد می‌شود و اتصال زمانی کامل می‌شود که نوک کاتریج به هادی برخورد کند.
فیوزهای نوع D به دلیل اینکه قابل تعویض نیستند از اطمینان بالایی برخوردار هستند.
فیوزهای کاتریج نوع لینک یا فیوز با ظرفیت قطع بالا HRC
در فیوزهای HRC (High Rupturing Capacity Fuses) یا فیوزهای زمان قطع بالا، جریان تحت شرایط عادی از المان فیوز عبور میکند.
در صورت بروز هرگونه خطا مانند جریان زیاد به دلیل اتصال کوتاه، اجازه می‌دهد جریان از فیوز برای مدت زمات کوتاه و مشخصی عبور کند. اگر عیب یابی در این مدت برطرف شد، فیوز از مدار خارج نمی‌شود. اما در صورتی که عیب یابی در این مدت برطرف نشد، المان فیوز ذوب شده و فیوز می‌سوزد.
فیوزهای HRC برای جریان قطع بالا طراحی می‌شوند، بنابراین از روش خاصی برای کنترل قوس تولیدی در فیوز در اثر سوختن فیوز بکار می‌رود. معمولا، بدنه فیوز از مواد پورسلین و سرامیک و محفظه المان فیوز از ماسه سیلیس Silica Sand پر می‌شود.
فیوزهای HRC به دو نوع فیوز چاقویی یا فیوز کاردی و فیوز پیچ خور یا فیوز مربعی تقسیم بندی می‌شوند. از فیوزهای کاردی در صنعت خودروسازی هم استفاده می‌شود.
فیوزهای فشار قوی (فیوزهای ولتاژ بالا)
معمولا از فیوزهای ولتاژ بالا HV در سیستم های قدرت استفاده می‌شود و معمولا برای رنج ولتاژهای 1500 ولت تا 138000 ولت تولید می‌شوند.
فیوزهای فشار قوی برای محافظت از ترانسفورماتورها، اعم از ترانسفورماتور قدرت کم و ترانسفورماتور ابزاری کاربرد دارد، جایی که قطع کننده‌های مدار، حفاظت را تضمین نمی‌کنند.
المان فیوز در فیوزهای فشار قوی از مس یا نقره یا حتی قلع تشکلیل می‌شود تا عملکرد قابل اعتماد و پایداری را ارائه دهد. در فیوزهای ولتاژ بالا نوع Expulsion محفظه لینک فیوز از بوریک اسید تشکلیل می‌شود.
کاربرد فیوزها
فیوزهای الکتریکی و الکترونیکی تقریبا جز اصلی ترین قطعه در مدارات الکتریکی و مدارات الکترونیکی و سیستم های صنعتی محسوب می‌شوند. معمولا فیوزها دارای کاربردهای کلی در صنعت هستند که به موارد زیر اشاره می‌شود:
- ترانسفورماتورهای قدرت
- ماشین آلات صنعتی
- تجهیزات صنعتی
- سیم کشی برق منازل
- تمامی لوازم الکتریکی منازل (تلویزیون، ماشین لباسشویی، هواساز، سیستم صوتی و....)
- استارتر موتور
- تلفن همراه
- لپ تاپ
- آداپتورهای برق
- دوربین ها
- پرینتر، اسکنر و فتوکپی
- صنعت خودروسازی
- کلیه دستگاه های الکترونیکی (هارد دیسک، دی وی دی پلیر، کنسول بازی و .....)
خرید فیوز
فروشگاه راد الکتریک بین الملل عرضه کننده فیوز فراز مرسن، فیوز باسمن Bussmann، فیوز لاوسن Lawson و فیوز سیبا Siba می باشد. کلاس بندی فیوز ها در دو نوع فیوز فشار قوی یا فیوز ولتاژ بالا و فیوز فشار ضعیف یا فیوز ولتاژ پایین در نوع فیوز ac با امکان خرید فیوز برای همه مشتریان فراهم میکند.
مترجم : مهسا نادری